Wiwat Niepodległa!

 

 

plakat 11listopadaJak głosi ustawa z 23 kwietnia 1937 r. o Święcie Niepodległości - Dzień 11 listopada, jako rocznica odzyskania przez Naród Polski niepodległego bytu państwowego i jako dzień po wsze czasy związany z wielkim imieniem Józefa Piłsudskiego, zwycięskiego Wodza Narodu w walkach o wolność Ojczyzny - jest uroczystym Świętem Niepodległości.

 

W tym roku obchodzimy 103. rocznicę odzyskania przez naszą Ojczyznę niepodległości po 123 latach niewoli austriackiej, pruskiej i rosyjskiej. Dzień ten został uznany za święto państwowe cytowaną wyżej ustawą z 23 kwietnia 1937 r. o Święcie Niepodległości.

 

W okresie międzywojennym określenie daty odrodzenia Rzeczypospolitej Polskiej pozostawało kwestią dyskusyjną. Wątpliwości nie budził natomiast jej symboliczny charakter, bowiem nie sposób było wskazać jednego wydarzenia przesądzającego o wskrzeszeniu polskiej państwowości. Wybór daty Święta Niepodległości wiązał się z zakończeniem I wojny światowej w wyniku podpisania rozejmu w Compiègne 11 listopada 1918 r. W tym samym czasie Rada Regencyjna, organ władzy zwierzchniej Królestwa Polskiego, przekazała władzę wojskową i naczelne dowództwo wojsk polskich, jej podległych, Józefowi Piłsudskiemu, który dzień wcześniej powrócił do Warszawy z niewoli w Magdeburgu. Trzy dni później Rada powierzyła mu także władzę cywilną. Przyszłemu Naczelnikowi Państwa podporządkował się, działający od 7 listopada, Tymczasowy Rząd Republiki Polskiej w Lublinie pod przewodnictwem Ignacego Daszyńskiego.

 
Pierwszy raz odzyskanie niepodległości powszechnie upamiętniono 14 listopada 1920 r. Wcześniej nie było to w pełni możliwe ze względu na toczące się walki o kształt granic i byt Rzeczypospolitej. W latach 1919 - 1936 obchody odzyskania niepodległości odbywały się zwykle w pierwszą niedzielę po 11 listopada i miały charakter wojskowy. W całym kraju odbywały się wówczas rewie wojskowe, msze święte za Ojczyznę i uroczystości państwowe. W Belwederze zaś organizowano ceremonie wręczania orderów Virtuti Militari za męstwo okazane w walce o wolność.

 
11 listopada w charakterze święta państwowego celebrowany był w dwudziestoleciu międzywojennym jedynie dwukrotnie - w 1937r. i 1938r. Jednak dopiero w 1926r. dzień 11 listopada formalnie uznano za datę odzyskania niepodległości.

 
W czasie II wojny światowej obchodzenie Święta Niepodległości było zabronione. Pamięć jednak kultywowano konspiracyjnie, głównie w ramach działań „małego sabotażu”. Na murach miast pojawiały się okolicznościowe napisy, a w miejscach o trwałej symbolice narodowej składano wieńce i mocowano biało-czerwone flagi.

 
Po wojnie Krajowa Rada Narodowa ustawą z 22 lipca 1945 r. o ustanowieniu Narodowego Święta Odrodzenia Polski uczyniła świętem państwowym 22 lipca, rocznicę ogłoszenia Manifestu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego w 1944 r., jednocześnie znosząc Święto Niepodległości. Aż do 1989 r. celebrowanie 11 listopada groziło represjami aparatu komunistycznego PRL. Odbywały się jednak patriotyczne manifestacje, uznawane za nielegalne zgromadzenia.

 
Święto Niepodległości obchodzone 11 listopada zostało przywrócone przez Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej ustawą z 15 lutego 1989 r. pod nazwą „Narodowe Święto Niepodległości”. Z kolei 11 listopada 1997 r. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej podjął uchwałę głoszącą m. in.: Ta uroczysta rocznica skłania także do refleksji nad półwieczem, w którym wolnościowe i demokratyczne aspiracje Polaków były dławione przez hitlerowskich i sowieckich okupantów, a następnie – obcą naszej tradycji – podporządkowaną Związkowi Radzieckiemu komunistyczną władzę.

 
Źródło:

https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/komunikat.xsp?documentId=8C63FE28D4276F81C125861900516913